Téamaí: peannaireacht, cluichí clóis, an fharraige agus an aimsir 23.04.2018

Posted on

Gaeilge

R, L, N – rannta agus leabhair

cluiche

Feicim le mo shúilín rud éigean ag tosú le

Léitheoireacht

Scríbhneoireacht

R, L, N, laethanta na seachtaine

Gníómhaíochtaí Scríbhneoireachta

Ag rianú, ag gearradh agus ag greamú, ag péinteáil, taos agus ag scríobh/tarraingt le cailc agus criáin

 

Ceol agus Gaeilge

Léiriú – Amhránaíócht 

amhráin agus séiseanna aithnidiúla ó fhoinsí eile a aithint agus a chanadh

  • rainn agus amhráin do pháistí
  • rainn Ghaeilge
  • gníomhamhráin
  • cluichí agus amhráin chlóis nó sráide
  • foinn phobail ón teilifís agus ón raidió

amhráin agus rainn a léiriú le tuiscint do ríalú dianamaice (glórach/bog) nuair a oireann sé

  • amhránaíocht bhog shéimh do shuantraí
  • amhránaíocht ghlórach fhuinniúil d’fhonn máirseála nó do ghníomhamhrán
  1. Nua – Thit mo dheaidí ina chodladh
    ina chodladh ar an trá
    chlúdaigh mé é le gaineamh
    le gainnimh ó bhun go barr
    dhúisigh sé go tobann
    dhúisigh sé agus é ag béicúcháin
    “Cé a chlúdaigh mé le gaineamh?
    Cé a chlúdaigh mé ó bhun go barr?
    Cé a chlúdaigh mé le gaineamh is mé mo chodladh ar an trá?”

2. Dul siar – An Aimsir – amhrán – d’aon ghuth
Feicim an ghrian ag taitneamh sa spéir,
Feicim an ghrian ag taitneamh sa spéir,
Is iontach é nuair a fheicim an ghrian
Ó feicim an ghrian ag taitneamh sa spéir

Cliosim an ghaoth ag séideadh sna crainn,
Cloisim an ghaoth ag séideadh sna crainn
Is iontach é nuair a chloisim an ghaoth
Ó cloisim an ghaoth ag séideadh sna crainn.

Seolann na scamaill trasna na spéire,
Seolann na scamaill trasna na spéire,
Ó is iontach é nuair a fheicim na scamaill,
Ó seolann na scamaill trasna na spéire ,
Cloisim an ghaoth ag séideadh sna crainn,
Feicim an ghrian ag taitneamh sa spéir.

 

3. nua An Bháisteach – dán – séideán sí

Tá an bháisteach ag titim,
Ag titim go trom,
Ach níl sí ag titim
Anuas ar mo cheann.

Ní maith liom an bháisteach
Mar fliuchann sí mé,
Is bímse istigh
Ar feadh an lae.
Hurá táim sona sásta
Ag spraoi amuigh faoin aer.

4. le cloisteáil Bhí Máirtín Amuigh


Bhí Máirtín amuigh,
San oíche dhubh.
Bhí an bháisteach ag titi,
Anuas go tiubh.
Ní shásódh an saol é,
Go mbeadh sé amuigh,
Go rachaidh sé I lochán
Go básta

5. Isteach is amach trí na cloigíní gorma, x3

Ar mhaidin gheal an lae

Tap arap arap ar ar a guaillí/ghuaillí

Ar mhaidin gheal an lae

6. dul siar Ag cur báistí arís

Ag cur báistí arís,
Ag cur báistí arís,
Ní stopann sé ag cur báistí
Ó cá bhfuil an ghrian?Fan nóiméad              Ordóga amach
Rostaí le chéile         Uillinneacha isteach
Tóin amach               Cliabh amach
Cos amach        smig isteach
Súile dúnta               Teanga amach
Arú cha cha, arú cha cha, arú cha cha cha
Arú cha cha, arú cha cha, arú cha cha cha
Drámaíocht – Drámaíocht chun mothúcháin, eolas agus idéanna a iniúchadh d’fhonn tuiscint a chothú – Comhoibriú agus cumarsáid i ndéanamh drámaíochta
an cumas a fhorbairt i ról, cumarsáid a dhéanamh le daoine eile agus comhoibriú leo i múnlú drámaíochta
  • a c(h)ion féin d’idéanna a chur i láthair i dtaobh siopadóireacht – giotár leictreach
  • mar dhaoine atá ag dul go dtí an t-oileán, abair na rainn agus na hamhráin a shásóidh an bádóir agus cuidiú le daoine eile a shocrú conas ab fhearr bealach trasna na dtonnta a aimsiú go slán sabháilte

Ealaín

Tógáil – tógálacha a dhéanamh

struchtúir shamhaileachta a dhéanamh

  • boscaí móra a chothromú ar a chéile chun struchtúr shamhlailteacha a dhéanamh
  • boscaí agus píosaí polaistiréine a úsáid chun áitreabh samhailteach a dhéanamh
  • bréagán samhailteach a dhéanamh (m.sh. bosca mór a úsáid chun clogad spáis nó hata cóisire a dhéanamh)
  • staibíl a dhéanamh chun líne agus cruth a iniúchadh i struchtúr

Ab bord athchúrsála, agus bricí móra adhmaid

Líníocht – líníocht a dhéanamh

turgnamh le marcanna a dhéanamh le huirlisí éagsúla líníochta ar raon de dhromchlaí

  • úbarnach, smeartha, griothalach, criáin an-éadrom, an-dorcha, pinn luaidhe boga, cailceanna, páipéir uigeacha – bog/crua – garbh/mín

líne agus cruth mar a fheictear iad in earraí nádúrtha agus in earraí saotharaithe a fhionnachtáin agus a tharraingt gur féidir cruthanna a dhéanamh le línte

  • líne i gclocha, i nduilleoga, in iornaí snátha
  • rud cuarach, mór, beag, simplí, rud a bhfuil corr dhíreach air, cruthanna casta
  • cailc, criáin, pinn luaidhe agus péint
  • ag tarraingt, ag scríobh agus ag rianí
  • iasc agus siorc agus an aimsir

Tíreolaíocht agus Gaeilge

Imshaoil nádúrtha – an aimsir

saghasanna ilghnéitheacha aimsire a bhreathnú agus a phlé agus feidhm a bhaint as stór focal simplí

  • laethanta báistí, laethanta grianmhara, laethanta ceomhara

torthaí bhreathnóireacht na haimsire a chlárú agus feidhm á baint as cairt aimsire nó as dialann – aimsir an lae

éirí feasach ar roinnt den tionchar a bhíonn ag saghsanna éagsúla aimsire ar an mbeatha dhaonna agus ainmhíoch agus ar fhásra san imshaol áitiúil

oiriúnacht saghsanna éagsúla éadaigh do shaghsanna éagsúla aimsire a phlé

a aithint go mbaineann patrúin áirithe aimsire le hathruithe séasúracha; an samhradh agus an geimhreadh a idirdhealú.

Spideog – ubh agus nead spideoige Nua

Matamaitic

Luathghníómhaíochtaí matamaiticiúla – cur in ord, rangú, meaitseáil a dhéanamh

gníomhaíochtaí le fíor earraí, pionnaí, cnaipí, naisc, bréagáin éagsúla

Uimhreas – anailís uimhris  – uimhriú

Umhreacha 1-5 a scríobh, a chur in ord

  • tacair a mheaitseálann uimhir a chur i láthair agus a mhalairt de dhóigh
  • áiritheoirí nó nithe eile a úsáid chun uimhirphatrúin a chumadh 
  • uimhreacha a líniú le crián tiubh agus le pinn luaidhe

 

an líón rudaí, 1-5 i dtacar a insint le sracfhéachaint

  • an líon rudaí i dtacar a insint le sracfhéachaint
  • meastachán a dhéanamh agus tacar atá ar eolas á úsáid
    gníomhaíohtaí le díslí

Cruthanna

Nua

Matamaitic agus Eolaíocht

Tomhais – Toilleadh

Tuiscint ar choincheap toillidh a fhorbairt trí iniúchadh agus trí fhoclór cuí a úsáid

  • lán/beagnach Ián/folamh/toilleann breis
  • ann/toilleann níos lú ann/toilleann an méid céanna iontu
  • soithigh atá éagsúil ó thaobh méid a líonadh agus a fholmhú; é a phlé
  • soithigh a úsáid chun soithigh atá níos mó ná iad féin a líonadh

Soithigh a chur i gcomparáid lena chéile ó thaobh toillidh

  • soithigh éagsúla a úsáid; é a phlé
  • béim a chur ar gurb ionann lán agus lán go barr
  • fadhbanna simplí a chur i láthair:
  • an dóigh leat go dtoilleann níos mó gainimh sa phróca nó sa chupán?
  • an dtoillfidh an t-uisce go léir atá sa chrúsca cupán?

Tomhais – Toilleadh Measures – Capacity

Lán/ beagnach lán/ folamh = Full, Nearly Full, Empty

Toilleann breis ann/toilleann níos lú ann/toilleann an méid céanna iontu = Holds more, Holds less, Hold as much as

Eolaíocht agus Matamaitic

Fuinneamh agus Fórsaí – Fórsaí

mar a obraíonn fórsaí ar rudaí a iniúchadh mar rang agus i ngrúpaí

  • turgnaimh a dhéanamh le hábhair éagsúla
  • rudaí a shnámhfaidh agus rudaí a rachaidh faoi uisce a ghrúpáil
  • rudaí a shá faoi uisce

Eolaíocht nó Tíreolaíocht – Feasach agus cúram imshaol glantachán Earraigh 25/4

Siúlóid Dúlar 19.04.2018

OSPS agus Stair

Mise agus daoine eile – Mise agus mo theaghlach –

na daoine a chomhdhéanann teaghlach a aithint agus a ainmniú agus a thuiscint nach mar a chéile gach aonad teaghlaigh

  • deartháir nó deirfiúr, tuismitheoir, caomhnóir, seanathair nó seanmháthair, gaol, mamó, daideo, mamaí, daidí

na rudaí a dhéanann teaghlaigh le chéile a iniúchadh

  • ag comhrá, ag ithe, ag obair, ag taisteal, ag siopadóireacht, ag súgradh, ag glacadh páirt i ngníomhaíochtaí scíthe le chéile

Stair

Mise agus mo mhuintir – Mo mhuintir

eolas a bheith aige/aici ar bhaill a mhuintire agus a bheith in ann iad a aithint

fianaise simplí a bhailiú

  • grianghraif/pictiúr a tharraingt de bhaill na muintire
  • Crann chlainne/Craobh Ghinealaigh

Corp Oideachas agus Eolaíocht

Cluichí – Cluichí a cheapadh agus a imirt

cluichí simplí clóis a imirt

  • an cat is an luch,
  • cén t-am é a mhac tíre, isteach is amach na cliogíní gorma, teidí béar teidí béar cas timpeall, lacha, lacha gé agus rith sa tóir  – beir orm, beir orm más féidir leat! Rug mé ort
Scéalta
Dul siar
Micí Moncaí
Nua Cócó an Colgán cairdiúil agus an Míol Mór
Eolas Diaga
Paidreacha
Roimh agus tar éis am lóin agus comthartha na croise a ghearradh

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *